Rewitalizacja zabytkowego budynku Ratusza w Brzegu

Ratusz w Brzegu to budynek wpisany do rejestru zabytków, który wyróżnia się na tle innych siedzib władz miejskich na terenie Polski. Gmach ten jest oryginalnie zachowanym, szesnastowiecznym obiektem. Od 2016 do początku 2021 roku trwał remont budynku, który przywrócił mu dawny blask. Fundusze zainwestowane w poprawę jego estetyki osiągnęły poziom blisko 20 mln. zł.

Dzieje siedziby Rady Miejskiej w Brzegu sięgają czasów średniowiecza, a dokładnie XIII i XIV wieku, jednak dzisiejszy kształt obiekt ten zyskał po przebudowie po pożarze z 1569 roku. Wtedy to pra­ca­mi nad znisz­czo­nym gma­chem żywo in­te­re­so­wał się ksią­żę brze­ski Je­rzy II Piast, któ­ry im pa­tro­no­wał i je wspie­rał. Przy od­bu­do­wie dzia­ła­li wy­bit­ni wło­scy ar­chi­tek­ci: Ja­kub Parr i Ber­nard Niu­ron. Pod ich wpły­wem po­wstał do 1572 roku re­pre­zen­ta­cyj­ny bu­dy­nek ma­ją­cy for­mę pa­ła­cu miej­skie­go. Wy­ko­rzy­stu­jąc sta­re, go­tyc­kie mury wcześniejszego ratusza, ar­chi­tek­ci ukształ­to­wa­li nowy obiekt na pla­nie pro­sto­kąt­nej pod­ko­wy. Od za­cho­du stwo­rzy­li fa­sa­dę re­pre­zen­ta­cyj­ną z ar­ka­do­wą log­gią flan­ko­wa­ną dwo­ma wie­ża­mi ko­mu­ni­ka­cyj­ny­mi oraz trze­ma facjatami w for­mie szczy­tów. Wie­ża ze­ga­ro­wa zo­sta­ła nad­bu­do­wa­na do 1577 roku. Usta­wio­no na niej ażu­ro­wą ba­lu­stra­dę i ośmio­bocz­ny kiosk, któ­ry przy­kry­to re­ne­san­so­wym heł­mem z dwo­ma prze­źro­cza­mi. Jej ele­wa­cję ozdo­bio­no de­ko­ra­cją sgraf­fi­to­wą o for­mie cio­sów dia­men­to­wych.

Ratusz w ciągu kolejnych stuleci był poddawany tylko lekkim modernizacjom, które nie zaburzyły jego renesansowej estetyki. Od czasów szesnastowiecznej przebudowy nigdy nie został zniszczony, nawet w czasie II wojny światowej. Z tego powodu w Brzegu znaj­du­je się obiekt cen­ny i z wie­lu po­wo­dów nie­zwy­kły. Jest to w końcu gmach ory­gi­nal­ny, po­sia­da­ją­cy w du­żej mie­rze au­ten­tycz­ną sub­stan­cję.

Remont konserwatorski prowadzony w ciągu ostatnich lat obejmował prace przy zadaszeniu (3 skrzydła budynku, łącznik i hełm wieży zegarowej; pełna wymiana więźby dachowej i dachówek), elewacji budynku wraz z zastosowaniem charakterystycznego dla renesansu wzoru sgraffito, co miało związek z odkryciem jego fragmentów w trakcie badań stratygraficznych, remontu nawierzchni wewnętrznego dziedzińca, remontu Wielkiej Sali Stropowej, Lustrzanej i Rajców. Dzięki tym zabiegom gmach został udostępniony dla ruchu turystycznego, a w jego wnętrzu można obejrzeć wystawę prezentującą eksponaty pochodzące z odkrytej podczas remontu "kapsuły czasu" oraz zwiedzać najbardziej reprezentacyjne pomieszczenia, m.in.: salę w wieży zegarowej z XIV wieku, Wielką Salę Stropową z modrzewiowym stropem z 1646 roku, barokową Salę Rajców z 1747 roku oraz Skarbiec.