Warszawa /
mazowieckie
Przebudowa i rozbudowa Centralnego Domu Towarowego "Smyk" na budynek handlowo - usługowo - biurowy CEDET wraz z infrastrukturą techniczną i drogową
0
Głosów
Inwestor
Immobel Poland Sp. z o.o. Warszawa
Wykonawca
Korporacja budowlana DORACO Sp. z o.o. Gdańsk
Projektant
AMC - Andrzej M. Chołdzyński Sp. z o.o. Sp. k. Warszawa
Historia obiektu
Projekt domu towarowego u zbiegu Alej Jerozolimskich i Kruczej wykonali w latach 1947-1948 architekci Zbigniew Ihnatowicz i Jerzy Romański. Ukończony w 1951 roku budynek był pierwszym po wojnie w Polsce, porównywanym z architekturą Le Corbusiera i innymi projektami modernistów oraz ekspresjonistów, nowoczesnym domem towarowym. Po pożarze w 1975 roku, fasady odbudowano w uproszczonej formie, rezygnując ze wszystkich detali charakterystycznych podziałów na elewacji i jej rozrzeźbionej tektoniki. W roku 2006 dzięki staraniom ówczesnego właściciela budynku i Andrzeja M. Chołdzyńskiego budynek został wpisany do rejestru zabytków. W latach 2011-2014 projekt rozbudowy i przebudowy obiektu opracował Andrzej M. Chołdzyński (generalny projektant) i Wojciech Grabianowski dla konsorcjum AMC – Andrzej M. Chołdzyński i RKW Rhode Kellermann Wawrowsky, którego liderem była pracownia AMC. Koncepcja zakładała m.in. odtworzenie tektoniki i podziałów elewacji oraz jej detali sprzed pożaru, a od strony ulicy Brackiej stworzenie nowego skrzydła mieszczącego przestrzenie handlowe i biurowe.
Po realizacji modernizacji, rozbudowy i przebudowy gmach ma powierzchnię użytkową brutto
ok. 22.000m2, powierzchnię całkowitą ok. 36.500 m2 i kubaturę 147.700 m3, a rozkład funkcji jest następujący:
-funkcja biurowa o powierzchni użytkowej brutto ok. 15.000 m2
-funkcja handlowa i usługowa o powierzchni użytkowej brutto ok. 5.000m2 oraz pozostałe:
ca 2.000m2.
Posadowienie
Przebudowa podziemia zabytkowego budynku obejmowała realizację dodatkowej kondygnacji wraz ze wzmocnieniem i przegłębieniem istniejących ław fundamentowych kolumnami podchwytującymi w technologii wysokociśnieniowej iniekcji strumieniowej. Realizacja nowego skrzydła obejmowała cztery kondygnacje podziemne. Wysoki poziom wód gruntowych i bliskość zabytkowych kamienic wymagały zabezpieczeń technologiczno-strukturalnych.
Część nadziemna budynku od strony Al. Jerozolimskich to główny zabytkowy gmach o siedmiu kondygnacjach nadziemnych. Tylne skrzydło, od strony ulicy Kruczej i Brackiej, to w chwili rozpoczęcia projektu 5-kondygnacyjny biurowiec i parterowa sala. Do rejestru zabytków wpisano główną bryłę budynku od strony Al. Jerozolimskich. Konstrukcja budynku głównego jest szkieletowa, żelbetowa monolityczna i ma postać wielopiętrowych, trzynawowych ram płaskich ze wspornikami. Rozpiętość przęseł w osiach słupów wynosiła wówczas 8 m, a wsporników – 3 m. Ramy umieszczono w rozstawie co 6,2 m. Ich wysokość jest zróżnicowana: wynosiła 3,34 m, 3,24 m, 6,12 m (parter) oraz 3,96 m powyżej.
Ponieważ ze względów statycznych wykorzystanie istniejących słupów jako konstrukcji nośnej było niemożliwe, należało wzmocnić zabytkową konstrukcję tak zwanymi „koszulkami żelbetowymi”. Co drugi słup jest nośny i tylko zaprojektowane wzmocnienie przenosi 100% obciążeń, bez udziału pośredniego, istniejącego słupa.
Część nadziemna nowo wznoszona
Pozostałą część istniejącego budynku, od strony ulicy Kruczej i Brackiej, rozebrano (według odrębnego projektu), a następnie na jej miejscu wykonano całkowicie nową, żelbetową konstrukcję. Obiekt ma siedem kondygnacji nadziemnych oraz cztery podziemne. Został posadowiony na ciągłej płycie fundamentowej. Na kondygnacjach podziemnych -4, -3, -2 usytuowane są parkingi oraz pomieszczenia techniczne. Na poziomie -1 i parterze zaprojektowano przestrzeń handlowo-usługową. Na wyższych poziomach znajdują się biura, a powierzchnie techniczne w kondygnacji dachowej.
Elewacje
Na podstawie szczegółowej ikonografii, w tym archiwalnych projektów, detale zabytkowego budynku zostały odtworzone przy użyciu współczesnych technologii spełniających aktualne warunki techniczne. Opracowano indywidualny system tłoczonych, aluminiowych profili prostych oraz poziomych prostych i giętych – narożnikowych. Użyto proszkowej farby strukturalnej oraz anodowania typu „stal szlachetna”.
Neon
Spiralny neon usytuowany na elewacji budynku zabytkowego od strony Alej Jerozolimskich odtworzono według rysunków archiwalnych.
Gzymsy
Gzymsy obwodowe o profilu i wymiarach wiernie odtworzonych z dokumentacji archiwalnej zostały wykonane jako wielkogabarytowe elementy żelbetowe sprężone i połączone wieńcami w sposób zapewniający ich idealną geometrię. Wykończenie wykonano w kolorze skopiowanym z oryginału, w wyniku analizy spektrometrycznej warstw zabytkowych gzymsów.
Kondygnacja dachowa
Wszystkie elementy kondygnacji dachowej tworzące historyczną sylwetę tzw. piątej elewacji zostały wiernie odtworzone pod ścisłą kontrolą konserwatora zabytków
Podcienia
W odtworzonych podcieniach przywrócono sztukateryjny sufit ukształtowany w sposób
jak najbardziej zbliżony do oryginału. Murowane ściany podokienne pokryto ceramiką na wzór tych z lat 50. XX. w.
Hol wejściowy
Główny hol wejściowy usytuowany jest między obiektem zabytkowym a nowym, również o funkcji handlowo-biurowej. Posadzki i ściany w holu wykonano jako kamienne, płomieniowane lub szlifowane, układane według rysunku inspirowanego kamieniarką z lat 50. XX w. Świetlne plafony, również nawiązują do oryginalnych, zniszczonych podczas pożaru w 1975 roku.
Przebudowa i rozbudowa CDT, poprzedzona z inicjatywy Architekta i Inwestora jego wpisem
do rejestru zabytków jest jednym z nielicznych takich przedsięwzięć przeprowadzonych pod ścisłym nadzorem konserwatora zabytków i obejmującym wykonany w technologii monolitycznej żelbetowej modernistyczny budynek wzniesiony w Polsce po II wojnie światowej.
W warstwie symbolicznej i filozoficznej odbudowa CDT jest uwieńczonym sukcesem dążeniem do utrwalenia idei w przemijającym czasie. Zachowano architektoniczny i historyczny genius loci tego miejsca. CEDET wyposażono na nowo w użyteczności i użytkowość, która jest immanentną cechą sztuki architektury. W kulturze materialnej ogrodzenie gmachu CDT przywraca go współczesnym i przenosi w przyszłość łącząc ponadczasowo pokolenia w strumieniu historycznej świadomości.
Projekt domu towarowego u zbiegu Alej Jerozolimskich i Kruczej wykonali w latach 1947-1948 architekci Zbigniew Ihnatowicz i Jerzy Romański. Ukończony w 1951 roku budynek był pierwszym po wojnie w Polsce, porównywanym z architekturą Le Corbusiera i innymi projektami modernistów oraz ekspresjonistów, nowoczesnym domem towarowym. Po pożarze w 1975 roku, fasady odbudowano w uproszczonej formie, rezygnując ze wszystkich detali charakterystycznych podziałów na elewacji i jej rozrzeźbionej tektoniki. W roku 2006 dzięki staraniom ówczesnego właściciela budynku i Andrzeja M. Chołdzyńskiego budynek został wpisany do rejestru zabytków. W latach 2011-2014 projekt rozbudowy i przebudowy obiektu opracował Andrzej M. Chołdzyński (generalny projektant) i Wojciech Grabianowski dla konsorcjum AMC – Andrzej M. Chołdzyński i RKW Rhode Kellermann Wawrowsky, którego liderem była pracownia AMC. Koncepcja zakładała m.in. odtworzenie tektoniki i podziałów elewacji oraz jej detali sprzed pożaru, a od strony ulicy Brackiej stworzenie nowego skrzydła mieszczącego przestrzenie handlowe i biurowe.
Po realizacji modernizacji, rozbudowy i przebudowy gmach ma powierzchnię użytkową brutto
ok. 22.000m2, powierzchnię całkowitą ok. 36.500 m2 i kubaturę 147.700 m3, a rozkład funkcji jest następujący:
-funkcja biurowa o powierzchni użytkowej brutto ok. 15.000 m2
-funkcja handlowa i usługowa o powierzchni użytkowej brutto ok. 5.000m2 oraz pozostałe:
ca 2.000m2.
Posadowienie
Przebudowa podziemia zabytkowego budynku obejmowała realizację dodatkowej kondygnacji wraz ze wzmocnieniem i przegłębieniem istniejących ław fundamentowych kolumnami podchwytującymi w technologii wysokociśnieniowej iniekcji strumieniowej. Realizacja nowego skrzydła obejmowała cztery kondygnacje podziemne. Wysoki poziom wód gruntowych i bliskość zabytkowych kamienic wymagały zabezpieczeń technologiczno-strukturalnych.
Część nadziemna budynku od strony Al. Jerozolimskich to główny zabytkowy gmach o siedmiu kondygnacjach nadziemnych. Tylne skrzydło, od strony ulicy Kruczej i Brackiej, to w chwili rozpoczęcia projektu 5-kondygnacyjny biurowiec i parterowa sala. Do rejestru zabytków wpisano główną bryłę budynku od strony Al. Jerozolimskich. Konstrukcja budynku głównego jest szkieletowa, żelbetowa monolityczna i ma postać wielopiętrowych, trzynawowych ram płaskich ze wspornikami. Rozpiętość przęseł w osiach słupów wynosiła wówczas 8 m, a wsporników – 3 m. Ramy umieszczono w rozstawie co 6,2 m. Ich wysokość jest zróżnicowana: wynosiła 3,34 m, 3,24 m, 6,12 m (parter) oraz 3,96 m powyżej.
Ponieważ ze względów statycznych wykorzystanie istniejących słupów jako konstrukcji nośnej było niemożliwe, należało wzmocnić zabytkową konstrukcję tak zwanymi „koszulkami żelbetowymi”. Co drugi słup jest nośny i tylko zaprojektowane wzmocnienie przenosi 100% obciążeń, bez udziału pośredniego, istniejącego słupa.
Część nadziemna nowo wznoszona
Pozostałą część istniejącego budynku, od strony ulicy Kruczej i Brackiej, rozebrano (według odrębnego projektu), a następnie na jej miejscu wykonano całkowicie nową, żelbetową konstrukcję. Obiekt ma siedem kondygnacji nadziemnych oraz cztery podziemne. Został posadowiony na ciągłej płycie fundamentowej. Na kondygnacjach podziemnych -4, -3, -2 usytuowane są parkingi oraz pomieszczenia techniczne. Na poziomie -1 i parterze zaprojektowano przestrzeń handlowo-usługową. Na wyższych poziomach znajdują się biura, a powierzchnie techniczne w kondygnacji dachowej.
Elewacje
Na podstawie szczegółowej ikonografii, w tym archiwalnych projektów, detale zabytkowego budynku zostały odtworzone przy użyciu współczesnych technologii spełniających aktualne warunki techniczne. Opracowano indywidualny system tłoczonych, aluminiowych profili prostych oraz poziomych prostych i giętych – narożnikowych. Użyto proszkowej farby strukturalnej oraz anodowania typu „stal szlachetna”.
Neon
Spiralny neon usytuowany na elewacji budynku zabytkowego od strony Alej Jerozolimskich odtworzono według rysunków archiwalnych.
Gzymsy
Gzymsy obwodowe o profilu i wymiarach wiernie odtworzonych z dokumentacji archiwalnej zostały wykonane jako wielkogabarytowe elementy żelbetowe sprężone i połączone wieńcami w sposób zapewniający ich idealną geometrię. Wykończenie wykonano w kolorze skopiowanym z oryginału, w wyniku analizy spektrometrycznej warstw zabytkowych gzymsów.
Kondygnacja dachowa
Wszystkie elementy kondygnacji dachowej tworzące historyczną sylwetę tzw. piątej elewacji zostały wiernie odtworzone pod ścisłą kontrolą konserwatora zabytków
Podcienia
W odtworzonych podcieniach przywrócono sztukateryjny sufit ukształtowany w sposób
jak najbardziej zbliżony do oryginału. Murowane ściany podokienne pokryto ceramiką na wzór tych z lat 50. XX. w.
Hol wejściowy
Główny hol wejściowy usytuowany jest między obiektem zabytkowym a nowym, również o funkcji handlowo-biurowej. Posadzki i ściany w holu wykonano jako kamienne, płomieniowane lub szlifowane, układane według rysunku inspirowanego kamieniarką z lat 50. XX w. Świetlne plafony, również nawiązują do oryginalnych, zniszczonych podczas pożaru w 1975 roku.
Przebudowa i rozbudowa CDT, poprzedzona z inicjatywy Architekta i Inwestora jego wpisem
do rejestru zabytków jest jednym z nielicznych takich przedsięwzięć przeprowadzonych pod ścisłym nadzorem konserwatora zabytków i obejmującym wykonany w technologii monolitycznej żelbetowej modernistyczny budynek wzniesiony w Polsce po II wojnie światowej.
W warstwie symbolicznej i filozoficznej odbudowa CDT jest uwieńczonym sukcesem dążeniem do utrwalenia idei w przemijającym czasie. Zachowano architektoniczny i historyczny genius loci tego miejsca. CEDET wyposażono na nowo w użyteczności i użytkowość, która jest immanentną cechą sztuki architektury. W kulturze materialnej ogrodzenie gmachu CDT przywraca go współczesnym i przenosi w przyszłość łącząc ponadczasowo pokolenia w strumieniu historycznej świadomości.
52.231342688622, 21.016824245453